Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh, doanh nghiệp trực thuộc Tổng Công ty Bia – rượu – nước giải khát Sài Gòn (SABECO) có công suất 50 triệu lít/năm, đóng ở Khối 10, phường Trường Thi, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, gây tai họa cho dân do ô nhiễm môi trường kéo dài. Dân kiến nghị nhiều lần, nhiều năm vẫn không được giải quyết…
| Không chỉ người dân, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận khối 10 cũng trực tiếp đến đề nghị phóng viên Báo Người cao tuổi phản ánh. Vào một sáng cuối tháng ba, chúng tôi đến khu vực nhà máy, đi dọc đường Trà Lân, Hoàng Văn Tâm, Võ Thị Sáu mùi hôi thối nồng nặc. Bà con ở tổ dân cư số 4 và tổ 10 nhà nào cửa sổ cũng chèn kín, cửa đóng suốt ngày mà mùi hôi thối vẫn bay vào, phải bịt khẩu trang. Tiếp xúc với nhân dân, cán bộ, đảng viên ai cũng bức xúc. Ông Nguyễn Ngọc Thành, Tổ trưởng tổ dân cư số 16 cho biết: Cứ vào đêm khuya là nhà máy xả nước thải. Mỗi lần xả thải dọc kênh số 3 mùi hôi thối bốc lên người dân ở xung quanh không thể chịu được. Mỗi lần như thế, chúng tôi đều điện cho Công an Môi trường nhưng Nhà máy xả xong Công an mới đến. Dân bị ô nhiễm kêu gần 20 năm nay mà các cấp đều làm ngơ. Chúng tôi khẳng định UBND tỉnh Nghệ An, UBND thành phố Vinh không quan tâm đến dân. Chính vì thế dân mất lòng tin. Ông Trần Anh Quyển, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh về hưu nói rất thẳng: Dân ở đây sống trong môi trường bị ô nhiễm khổ lắm. Đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND tỉnh, HĐND thành phố về tiếp xúc cử tri dân nói nhiều, kiến nghị nhiều, báo chí lên án mạnh lắm. Nhưng tỉnh không vào cuộc, “họ mắc” với nhau cả rồi. Còn ông Nguyễn Trọng Ân, cựu Phó Chánh văn phòng UBND tỉnh khẳng định: Ô nhiễm ở đây không giải quyết được là do lợi ích nhóm. Ông Nguyễn Ngọc Hùng, số nhà 128 đường Võ Thị Sáu bức xúc: Mỗi khi nhà máy chạy cả nhà tôi không sao ngủ được. Các cháu phải thuê nhà đi ở chỗ khác, không thì đau ốm triền miên, bố mẹ nghỉ việc suốt không làm ăn gì được. Trong khi đó nhà mình thừa phòng ở. Một cán bộ cấp tỉnh mới về nghỉ hưu cung cấp thêm: Cháu tôi sinh ra 2 tháng đầu nó khóc suốt ngày đêm, gia đình chạy chữa đủ loại thuốc mà vẫn không khỏi. Từ khi bố mẹ nó đưa về ông bà ở Diễn Châu gửi thì cháu ăn chơi, chóng lớn, không có bệnh tật gì. Qua đó tôi khẳng định do ô nhiễm nặng.  Nhà máy bia Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh nằm giữa khu dân cư, gây ô nhiễm nghiêm trọng. Ở đây, số người mắc bệnh ung thư ngày càng tăng. Theo bà con, đã có 150 người chết vì bệnh ung thư. Riêng khối 10 ở xung quanh Nhà máy từ năm 2011 đến nay có 34 người bị bệnh ung thư, đã chết 25 người. Ngõ 124 đường Võ Thị Sáu có 12 gia đình thì 4 người bị bệnh ung thư, đã chết 3 người. Hai vợ chồng ông Trần Trọng Cung – Vũ Thị Mai ở tổ dân cư số 8 đều chết vì bệnh ung thư. Hiện tại người mắc bệnh phổi cũng khá lớn. Để chứng minh bụi than của Nhà máy ảnh hưởng đến đường hô hấp, một số người dân tổ 4 dẫn chúng tôi vào nhà, sau một đêm bụi than bám một lớp dày trên tường và mái nhà. Mỗi khi nhóm lò, chọc lò thì bụi than bay ra rất nhiều. Nhiều người dân muốn đi ở chỗ khác cho đỡ khổ, nhưng bán nhà không ai mua. Từ khi UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt cho thực hiện dự án nâng công suất lên 50 triệu lít/ năm, tình trạng ô nhiễm càng nặng nề hơn. Đặc biệt thời gian gần đây có nhiều bụi than rơi dày trên ngõ phố và nhà dân, mùi hôi khuếch tán đậm đặc trong không khí. Nhân dân càng bức xúc và gay gắt phê phán thái độ không hợp tác của lãnh đạo Công ty. Dư luận ngày càng nóng lên, dự báo sẽ diễn biến phức tạp, khó lường. Mặc dù Đảng ủy, HĐND, MTTQ đã nhiều lần giải thích, kiên trì vận động, nhưng vì xử lí của Nhà máy không có kết quả nên nhân dân không tin. Kì họp HĐND phường lần thứ VII kiến nghị HĐND thành phố, HĐND tỉnh chỉ đạo xử lí tình trạng ô nhiễm do sản xuất của Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh nhằm bảo vệ sức khỏe và đời sống hơn 6.000 người dân đang sống trong khu vực này. Ngày 2/01/2014, UBND phường Trường Thi có Công văn số 04/UBND-TNMT gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Nghệ An, UBND thành phố Vinh nói rõ: – Tình trạng ô nhiễm do Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh gây ra rất nghiêm trọng chính quyền phường đã làm hết khẳ năng, nhưng việc vận động giải thích cho dân không còn hiệu quả. UBND phường kính đề nghị các cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết kịp thời. Nhận được đơn của Ban cán sự khối 10, phường Trường Thi, Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 1104/TCMT-TT ngày 8/7/2013 gửi UBND tỉnh Nghệ An với nội dung: Tổng cục Môi trường nhận được đơn kiến nghị của Ban cán sự khối 10, phường Trường Thi, thành phố Vinh phản ánh Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh không chấp hành nghiêm quy định về bảo vệ môi trường, gây ô nhiễm kéo dài, ảnh hưởng đến môi trường sống của các hộ dân xung quanh, gây bức xúc dư luận. Vấn đề này Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng cục Môi trường đã có kết luận kiểm tra số 465/KLKTr-TCMT ngày 13/8/2009 và kết luận thanh tra số 3608/KLTTr-BTNMT ngày 3/10/2012, trong đó xác định rõ hành vi vi phạm trong quá trình hoạt động của Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh. Căn cứ điểm b, khoản 1, Điều 20; khoản 1, Điều 31 Luật Tố cáo; điểm g, khoản 1, Điều 122 Luật Bảo vệ môi trường, vụ ô nhiễm môi trường kéo dài nêu trên thuộc thẩm quyền UBND tỉnh Nghệ An. Kết luận kiểm tra số 465/KLKTr-TCMT của Tổng cục Môi trường có nội dung: Cục Bảo vệ Môi trường, thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường kiểm tra và phát hiện Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh có 5 hành vi vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường gồm: Xả nước thải vượt tiêu chuẩn cho phép gấp 10 lần, không thực hiện đầy đủ các nội dung trong báo cáo đánh giá tác động tài nguyên môi trường được phê duyệt, không có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt dự án nâng cấp công suất lên 50 triệu lít/ năm, quản lí chất thải nguy hại không đúng quy định, không lập hồ sơ đăng kí chất thải nguy hại với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Nghệ An. Kết luận Thanh tra số 3608/KLTTr-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường vi phạm của Công ty Cổ phần Bia Sài Gòn – Nghệ Tĩnh: Không thực hiện giám sát chất thải, giám sát môi trường xung quanh theo quy định, vi phạm điểm c, khoản 2, Điều 8 Nghị định 117/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 31/12/2009. Ngoài ra Công ty không có đề án bảo vệ môi trường cho dự án nâng cấp dây chuyền sản xuất bia công suất 50 triệu lít/ năm, không có giấy phép xả nước vào nguồn. Cho đến nay dân thiếu lòng tin vào lãnh đạo tỉnh Nghệ An bởi hứa thì nhiều mà không thực hiện. Xin nêu dẫn chứng tại Đại hội Đảng bộ phường Trường Thi Khóa VII năm 2010 ông Trần Văn Hằng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An hứa sẽ di dời Nhà máy Bia, là cơ sở công nghiệp chế biến thực phẩm có hóa chất độc hại ra khỏi thành phố trong năm 2012. Tại Công văn số 2267 ngày 4/5/2011 do ông Nguyễn Đình Chi, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An kí, yêu cầu Nhà máy lập kế hoạch di chuyển ra khỏi khu dân cư, trình UBND quyết định trước ngày 30/8/2011. Gần đây sau khi dân khiếu kiện gay gắt, ngày 15/1/2014 UBND tỉnh Nghệ An có Công văn số 289 do ông Phó Chủ tịch Huỳnh Thanh Điền kí, nội dung thiếu khách quan, xem đồng tiền quan trong hơn sức khỏe, tính mạng của người dân. Do đó nhiều người dân, cán bộ, đảng viên ở khối 10, phường Trường Thi đã gửi đơn đề nghị Tỉnh ủy và Trung ương xem xét lại thái độ chính trị, tư cách, trách nhiệm của ông Huỳnh Thanh Điền. Nhân dân phường Trường Thi, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, đặc biệt ở khối 10 thiết tha đề nghị UBND tỉnh Nghệ An nhanh chóng có biện pháp cứu lấy người dân đang sống lay lắt giữa “vùng chết”, sớm đưa nhà máy bia ra khỏi khu dân cư. Có như thế dân mới tin vào lãnh đạo, chính quyền. Bài và ảnh Hải Hưng |
